Prawie 80. lat temu, – w noc z 11/12 sierpnia 1943, doszło do masowych aresztowań Dzieci, wraz z Rodzicami, na terenie ziemi trzebińskiej.
Była to część szerszej Akcji represyjnej o kryptonimie ,,Oderberg” – która swym zasięgiem objęła, także Chrzanów – Zagłębie Dąbrowskie, oraz Śląsk. W jej wyniku zostało aresztowanych ponad 200 Dzieci, m.in. z terenu Będzina, Sosnowca, Mysłowic, Chrzanowa… i właśnie Trzebini.
Były to osoby, w wieku od 1. roku do 15 lat. Dzieci zsyłano do różnych obozów karnych, gdzie panował terror, i głód. Niemcy młodocianym więźniom, zgotowali namiastkę obozów koncentracyjnych, a ostatnią stacją na tej ,,Drodze Męki”, były Potulice – centralny obóz karny, niedaleko Bydgoszczy…
Dzieci, także zostały brutalnie oderwane od swoich Matek i Ojców, a także Rodzeństwa – powyżej 16 lat, które zostało w większości skazane na zagładę. Przez lata, tragiczny los Dzieci i Ich Rodziców z powiatu chrzanowskiego/okręgu trzebińskiego – czekał na godne przypomnienie i upamiętnienie.
Jeśli na Śląsku, dziś ten fakt ma miejsce (lokalną pamięć podtrzymuje Muzeum ,,Saturn” w Czeladzi, Akcja Oderberg została także dogłębnie zbadana przez pracownika Muzeum Auschwitz, o czym jeszcze wspomnimy) – to na terenie powiatu chrzanowskiego – Akcja Oderberg, ,,zlała” się z innymi operacjami represyjnymi niemieckiego okupanta. Uległa zatarciu, także na wskutek trudnych i traumatycznych przeżyć już po wojnie.
Dopiero niedawno – Muzeum Regionalne w Trzebini, otrzymało informacje, o nieodkrytych dotąd, kartach okupacyjnej historii, z lat ‘39-1945… . ( Stało się tak, m.in. na wskutek odnalezienia archiwalnego materiału prasowego, który został znaleziony w Myślachowicach).
Dziś, niejako w ,,przeddzień” rocznicy aresztowań Dzieci Trzebini i Ich Rodziców – na terenie okręgu trzebińskiego, chcielibyśmy przypomnieć, tamte tragiczne wydarzenia, w środowisku lokalnym.
Uznaliśmy, że początek miesiąca Maj, oraz związane Uroczystości Państwowe – to dobra data, aby wprowadzić Państwa, w tą tematykę. W tym miesiącu, także ukaże się publikacja Towarzystwa Opieki nad Oświęcimiem – Pamięć o KL Auschwitz –Birkenau. Będzie to zbiór relacji, t.zw. ,,Dzieci Potulic” czyli osób które zostały zesłane do obozu karnego na Pomorzu, a które zostały aresztowane w wyniku Akcji Oderberg…. (trzeba bowiem zaznaczyć, że w Potulicach, przetrzymywano także Dzieci z innych regionów naszego kraju).
Aktualnie, udało nam się przesłać do wymienionej powyżej publikacji, (skromne) – trzy relacje, ,,Dzieci” z okręgu trzebińskiego. Obecnie, koncentrujemy się na udokumentowaniu przebiegu Akcji Oderberg, na naszym terenie. Wierzymy, że Pamięć o Dzieciach Trzebini, już nigdy nie ulegnie zapomnieniu. Będzie natomiast, łączyć przyszłe Pokolenia. Wierzymy, że zebrane materiały, posłużą na zorganizowanie szerszej wystawy – w przyszłości…
